Niecały tydzień temu byliśmy świadkami niecodziennego wydarzenia. Na maszcie miejskiego ratusza na High Street na wietrze zatrzepotała polska flaga narodowa, uroczyście wciągnięta przez panią burmistrz. Był to kulminacyjny punkt wystawy poświęconej polskiemu dywizjonowi 307, który walczył w obronie miasta w 1942 roku. W ubiegłym roku dzień 15 listopada został ustanowiony przez burmistrza Exeter oraz Radę Miejską, dniem dywizjonu 307.

Jak wiemy miesiąc listopad zarówno w Polsce jak i w Wielkiej Brytanii poświęcony jest pamięci zmarłym. W tym miesiącu Anglicy obchodzą "Dzień Pamięci" (Remembrance Day), kiedy to czczą pamięć poległych żołnierzy. Przez cały ostatni tydzień w Guildhall otwarta była wystawa "307 Squadron Day in Exeter" organizowana przez lokalnego historyka Michaela Parrota - autora książki o polskich lotnikach z dywizjonu 307.

Jak poinformował pan Michael Parrot, przez zaledwie 5 dni, wystawę odwiedziło ponad 1200 osób. Wiele z nich, zarówno Polaków jak i Brytyjczyków nie wiedziało wcześniej o istnieniu dywizjonu 307, oraz jego zasługach dla miasta. Aczkolwiek były też takie, które osobiście znały któregoś z lotników, lub takie, które chciały podzielić się znanymi im ciekawostkami, oraz historiami związanymi z eskadrą, włączając 6 lub 7 polskich kombatantów ze Stover Park (Ilford, niedaleko Newton Abbot), a wśród nich pana dumnie noszącego beret i odznakę komandosa.
Jednak największym zaskoczeniem była wizyta 97 letniego plut. Stanisława Janusiewicza, możliwe że ostatniego z żyjących żołnierzy dywizjonu, członka obsługi naziemnej eskadry a dokładnie jednego z jej mechaników. Pan Janusiewicz uczestniczył w ceremonii przekazania polskiej flagi miastu w 1942 roku i doskonale to wydarzenie pamięta. Nie krył on też wzruszenia, oglądając zdjęcia swoich kolegów oraz eksponatów związanych z dywizjonem.

To niespodziewane spotkanie skomentował Michael Parrot: "Nigdy nie slyszałem o żadnym z członków dywizjonu, który by wciąż żył, dlatego to spotkanie było dla mnie ogromnym zaszczytem".

Oprócz wystawy, bardzo ciekawym wydarzeniem okazał się spacer po grobach żołnierzy oraz ofiar I i II wojny światowej.

Dla tych, którzy nie mieli możliwości uczestniczyć w ceremonii wciągnięcia flagi, odwiedzić wystawy lub Exeter Higher Cemetery, zamieszczamy kilka zdjęć:

fot. Tomek Adamski

ITV News West Country wyemitowało materiał na temat wystawy z gościnnym udziałem naszych reporterów Pawła i Bartka :).

Do obejrzenia pod linkiem: http://www.itv.com/news/westcountry/update/2013-11-12/remembering-the-poles-of-ww2/

Łukasz Kieruczenko